ANAKART BİLGİLERİ
Tanım:
Anakart, bilgisayarın bütün bileşenlerinin bir bütün
halinde çalışmasını sağlayan en önemli parçadır.
Bilgisayardaki tüm elektriksel bileşenler anakarta
bağlanmıştır.
Genel olarak anakart incelenirken temel bölümlerine göre
incelenmelidir. Bu bölümler şu şekilde incelenebilir:
• Genişleme Yuvaları
• Veri Yolu
• Ana Bellek
• Ön Bellek
• Merkezi İşlem Birimi
• BIOS
Genişleme Yuvaları:
Genişleme kartlarının takılabildiği anakart üzerindeki
soketlerdir.Genişletme yuvalarının tipini bilgisayarın
veri yolu belirler.
Veri Yolu
Temel olarak yol, bağlantıları içerir. Bu bağlantıları bir
kablo labirenti olarak kabul edebilirsiniz. CPU ’nun
bağlantılarının çoğu yola bağlanan kablolardır. Birkaç
özel fonksiyon dışında dış dünya ile tek bağlantısıdır
Bu bağlantılar yardımıyla CPU örneğin PC ’nin ana
belleğine erişebilir ve bir programdan makine komutları
okuyabilir. Ayrıca ana bellekte bulunan veriyi okuyabilir,
kaydırabilir, değiştirebilir. Veri iletiminde kullanılan
bağlantılara veri yolu denilir.
ISA Veri Yolu:
En eski ve en ucuz veri yolu tipidir. Bu veri yolu, yavaş çalışan birimlerle yapılan
veri transferleri için idealdir. (Bkz. Resim - ISA veri yolunu kullanan bir genişleme
kartı)
PCI Veri Yolu:
En karmaşık ve en son teknolojinin ürünü olan veri yoludur. Bu veri yoluna sahip
bilgisayarlar bir köprü bağlantısıyla ISA Veri yoluna da sahiptirler. Günümüzde
geçerli olan veri yolu PCI/ISA ‘dır. (Bkz. Resim- PCI veri yolunu kullanan bir
genişleme kartı.)
Ana Bellek:
Bir PC ‘nin temel parçalarından birisi de ana bellektir. Ana bellek bilgisayar programlarının
veri depolama ünitelerinden alınıp işlemciye iletilmesinde, verilerin işlenirken
hafızada tutulmasında kullanılmaktadır. Ana bellek biriminin kapasitesi ne kadar
yüksekse aynı anda yapılan iş miktarı o kadar fazla, işlem yapma hızı da o kadar yüksektir
Genel olarak ana bellek ünitesi RAM (Random Access Memory) türündendir. Yani rasgele
erişim için tasarlanmışlardır ve o amaçla kullanılmaktadır. Zaten sistemin enerjisi kesildiğinde
bu bellek birimlerindeki bilgiler silinmektedir. (Bkz. Resim - Bir ana bellek modülü)
Ön Bellek:
Ön Bellek (cache memory), CPU ’nun ana bellekten veri alırken harcadığı zamanı azaltır.
CPU, ana bellekten ver alması gerektiğinde bu verinin dahili ön bellekte olup almadığına bakar.
Dahili önbellek, CPU ‘nun en son işlediği verilerin bir kopyasını saklar.
Aranan veri dahili ön bellekte bulunamazsa, harici ön belleğe bakılır. Harici ön bellekte de bulunamayan
veriler ana bellekten alınır ki bu ön belleğe göre daha yavaş bir süreçtir
Ön Bellek dahili ve harici olmak üzere iki şekilde incelebilir. Dahili ön bellek CPU üreticisi
tarafından işlemci yongasına yerleştirilmiş olup maksimum 128 KB kapasitededir. Harici ön
bellek ise anakart üreticisi tarafından anakarta dahil edilmiş olup minimum 256 KB kapasitede
olup 1 MB ‘a kadar çıkmaktadır. Harici ön bellek ne kadar fazla olursa performans da o ölçüde
artacaktır.
Merkezi İşlem Birimi:
Bilgisayarın en temel yongasıdır. Komutları işler, hesaplamalar yapar, bilgisayarın içindeki bilgi
akşını kontrol eder ve yönetir.
CPU, her saniyede milyonlarca hesaplamayı gerçekleştirir. Komutların ve çalışan yazılımların
kılavuzluğunda çok çeşitli işleri yapabilir.
CPU ‘lar Intel, AMD ve Cyrix gibi firmalar tarafından üretilmektedir. Fakat Intel firmasının
işlemcileri yaygın olarak kullanılmaktadır.
Mikro işlemcilerin her yeni kuşağı bir öncekinden çok daha güçlüdür. 286, 386 ve 486 kuşakları
artık demodedir. Günümüzde Pentium ve daha üstün işlemciler geçerlidir.
BIOS:
BIOS (Basic Input Output System), ROM türünde bellek üzerine yazılmış bir programdır.
BIOS ‘un ilk görevi bilgisayar sisteminin ilk açılışı sırasında bellek gibi çeşitli parçaları kontrol
ederek bir problem varsa sizi uyarmaktır.
BIOS, bugün üretilen anakartların çoğunda flash rom üzerine kayıtlıdır. Bu türdeki belleğin
içeriği bilgisayarı kapattığınızda silinmez ama gerektiğinde özel bir program çalıştırılarak
değiştirilebilir. Böylelikle BIOS ‘un içerdiği hatalar giderilebilmektedir.
DONANIM SAYFASI ANASAYFA